Nieuwsbrief nummer 83 april 2021

Voorwoord van de voorzitter: Nog even volhouden!

Als het aantal besmettingen gaat dalen, worden de coronamaatregelen versoepeld. We hopen dat dit moment niet heel ver weg is en dat wij dan weer activiteiten op de begraafplaats kunnen gaan organiseren. De laatste rondleiding is al weer ruim een jaar geleden.
Het is op de begraafplaats bepaald niet stil geweest de afgelopen maanden. Integendeel, ik vermoed dat we nog nooit zoveel dagelijkse wandelaars op deze dodenakker annex stadspark hebben gezien als het afgelopen jaar. Het is natuurlijk ook een prachtige plek, een echte oase van rust.
In deze nieuwsbrief kunt u lezen over de uitverkiezing van de imposante beuk tot ‘Mooiste boom van Zuid-Holland’; als u thuis wat verhalen wilt lezen over personen, die begraven zijn op Groenesteeg: er is weer een aantal nieuwe verhalen aan toegevoegd en het zijn er inmiddels meer dan 125. Op de website www.begraafplaatsgroenesteeg.nl, die zeer goed wordt bezocht, vindt u ook het Jaarverslag en het Financieel verslag over 2020.
Verder zijn we als bestuur erg verheugd over de nieuwe keuken, die we dankzij sponsoring van Barthen Keukens hebben kunnen installeren. Helaas kunnen wij u deze keuken nu nog alleen via onderstaande plaatjes laten zien. Echter, laten we nog even volhouden om ons aan de regels te houden, dan hopen wij u deze zomer weer te treffen bij een van onze activiteiten: zodra iets mogelijk is laten wij u dit weten.




Keukenblok aan de kant van de schuur, keukenblok aan de kant van de aula

De mooiste boom van Zuid-Holland staat op onze begraafplaats!
De prachtige, imposante, grote bruine beuk op de begraafplaats Groenesteeg is op 17 maart jl. door het Zuid-Hollands Landschap uitgeroepen tot de mooiste boom van Zuid-Holland. Er waren 225 inzendingen en deze zijn beoordeeld door jury, bestaande uit boswachters, die deze boom vooral vanwege zijn schoonheid koos. Verder werd opgemerkt: ‘de boom beschermt en troost met zijn takken’. De Stichting Zuid-Hollands Landschap gaat de boom nu nomineren voor de landelijke verkiezing van “mooiste boom”, een initiatief van het Natuurfonds.
De boom, gepland in 1882, is met zijn omtrek van 7.72 meter de dikste boom van Zuid-Holland en de dikste beuk van Nederland. Deze bruine beuk, ‘Atropunicea’, is geënt op een onderstam van een gewone groene beuk. De stam is kort en gedrongen en heeft een grillige vorm. Dit is ontstaan omdat groene en bruine beuken verschillende groeisnelheden hebben.

Beuk

De mooiste boom van Zuid-Holland.

Groenesteeg in de pers
Naast het bericht over “De mooiste boom van Zuid-Holland”, werd over de begraafplaats in de afgelopen maanden in diverse persmedia geschreven. Op 9 maart schreef Jaap Visser, columnist bij het Leidsch Dagblad, onder de titel “Op Groenesteeg verhalen de doden”. Jaap bezocht beginmaart de begraafplaats, zag het informatiebord, scande daar de code van de digitale rondleiding en liep de eerste helft ervan. Jaap liep langs de graven van Evert Jan Brill, Frans Coenen, de ouders van Abraham Kuyper, Tieleman en Dros, De Koster (Meelfabriek), de moeder van Vincent van Gogh en Irawan Soejono. Zijn conclusie: “De digitale rondleiding langs de graven van markante Leidenaren is boeiend”.
De beuk op Groenesteeg trok ook de aandacht van Eric J. Coole, die onder de titel “Leiden in klare lijn” in een prachtige eigen ‘stripstijl’ wekelijks een opvallend object in Leiden tekent en er een verhaaltje bij plaatst. Wilt u deze tekening zien, dan moet u het Leidsch Dagblad van 1 april (geen grap) opzoeken.

‘Nader belichte personen’
De website van onze stichting heeft een rubriek ‘Nader belichte personen’, waar u verhalen aantreft over bekende en minder bekende personen, die op de historische begraafplaats Groenesteeg zijn begraven (zie www.begraafplaatsgroenesteeg.nl/Nader belichte personen_2.html). Inmiddels staan er 128 verhalen op, geschreven door leden van onze Commissie Onderzoek. Mocht u interesse hebben om over een of meer personen iets te schrijven of hebt u informatie over personen die voor onze commissie bruikbaar is, dan bent u hierbij van harte uitgenodigd! Ook opmerkingen over en aanvullingen op de huidige artikelen zijn van harte welkom. Wilt u in dat geval een e-mail sturen naar secretariaatgroenesteeg@gmail.com.
Sinds de vorige nieuwsbrief van december zijn er twaalf nieuwe bijdragen verschenen; het betreft:
Gottlieb Salomon (1774-1864): Stadsvroedmeester.
Johan van Buttingha Wichersl (1858-1891): Schaatsliefhebber en medeoprichter van de KNSB.
Michiel Izaäc Swarts Bevel (1778-1833): Een man van de wiskunde en van gewicht(en).
David Pierre Giottino Humbert de Superville (1770-1849): Tekenaar, geleerde en visionair.
Johannes Adrianus Hendrik Buddingh (1829-1900): Assistent-resident met een bijzonder graf.




   Gottlieb Salomon,      Van Buttingha Wichers,      Humbert de Superville

Derk Doijer (1827-1896): Hoogleraar geneeskunde. Simon Speyert van der Eyk (1771-1837): Hoogleraar wis- en natuurkunde. Jan Willem Schaap (1813-1887: Stadsarchitect. Adrianus Jacobus van Hoeken (1804-1865): Oprichter houthandel Van Hoeken.




            Doijer,                                 Schaap,                                Van Hoeken

Albert Vornelis Vreede (1840-1908): Indoloog, hoogleraar Javaanse taal- en letterkunde. Gerlach Cornelis Johannes en Frederik van Massow: Twee broers en vermeende broedermoord. Jannetje Kruijt (188-1880): Een veel te vroeg gestorven Leidse doktersvrouw én moeder.




              Vreede,                   Familiewapen van Massow,            Jannetje Kruijt

Weetje: Hoe kwam Floris Verster aan zijn einde?
Het is bekend dat Floris Verster op trieste wijze aan het einde van zijn leven kwam: hij verdronk op 21 januari 1927, een kille winterdag, in de vijver van zijn tuin op zijn landgoed Groenoord. De precieze toedracht van zijn overlijden is onbekend gebleven. Een verklaring is dat hij was uitgegleden, daardoor in het ijskoude water terecht was gekomen en toen verdronk. Een andere verklaring is dat hij een einde aan zijn leven wilde maken omdat hij depressief was en dat het overlijden van zijn vrouw Jenny Kamerlingh Onnes (in 1926) en een bericht van de gemeente Leiden dat zijn landgoed zou worden onteigend hem tot deze wanhoopsdaad heeft gedreven. Wij hebben via een nazaat van Gerard Rozier, de kapper van Floris Verster een bericht ontvangen waaruit het vermoeden spreekt dat het een ongeluk is geweest. Kapper Rozier woonde aan de Haarlemmertrekvaart, vlakbij Verster, en kwam regelmatig Verster in zijn eigen atelier knippen. Kees Rosier, een ver familielid, vond aantekeningen van Aat Rosier, de zoon van de kapper over wat er op die bewuste 21 januari 1927 was gebeurd. Deze aantekeningen luiden: In een wijk zoals bij ons aan de Vaart, Groenoordstraat, Hansenstraat en de drie straten voorbij het Bosch [waar nu de Willem de Zwijgerlaan bij de brug over de Haarlemmertrek-vaart ligt], daar was alles heel anders. Daar lag langs een weg een watertje van ±80 meter, daaraan een buitenhuis met een flinke vijver met een smalle wankele brug er overheen. Als men voorzichtig liep was het wel verantwoord. Daarin woonden twee mannen, met hulp, rijke mensen, de bekende Leidse schilder Floris Verster met zijn heel oude vader, deel van de familie Kamerlingh Onnes. Hij is daar in die vijver verdronken. Mijn vader heeft zich dat ongeluk wel aangetrokken. Er werd een afspraak gemaakt, dat mijn vader als kapper een behandeling zou geven op een vrijdagmiddag. Echter mijn vader heeft een boodschap in de stad gedaan, en is later op de afspraak aangekomen. Aangezien de klant ongeduldig werd, is hij in de aansluitende tuin gaan wandelen en over het bruggetje gegaan en is toen zeer waarschijnlijk in het water gevallen. Mogelijk is dat door niemand opgemerkt. Toen mijn vader later bij de villa aankwam, bleek hij verdronken. Mijn vader heeft zich dat altijd verweten. De potjes en attributen welke gebruikt zijn voor de stillevens van de schilder, moest mijn vader steeds bij de behandeling wegzetten. Hij heeft mij dat verteld bij een bezoek aan het museum ‘Lakenhal’ in mijn jonge jaren.


Schilderij Floris Verster van vijver Groenoord waarin hij is verdronken
(Museum De Lakenhal)

Diverse zaken
Vitrine bij de ingang van de begraafplaats
Het informatiebord bij de ingang van de begraafplaats is geheel ververst met up-to-date informatie voor de vele bezoekers die we in deze coronatijd mogen aantreffen op deze begraafplaats in ruste annex stadspark.
Via een QR-code kan men de digitale rondleiding downloaden en deze geheel of gedeeltelijk lopen. Men krijgt informatie over de natuur en over ongeveer twintig personen, die hier begaven zijn. Verder staat op het informatiebord het een en ander over de geschiedenis van de begraafplaats, over de bijzondere bomen en over een zeventigtal personen, die er begraven zijn.

Donateursbijdragen
Onlangs hebben de donateurs die ons jaarlijks steunen - waarvoor veel dank - een verzoek voor de bijdrage 2021 ontvangen. De minimumbijdrage is € 12,-, maar wij hopen dat u wat extra geeft. In deze coronatijd missen wij de inkomsten die onze maandelijkse openstellingen opleveren, terwijl de meeste kosten gewoon doorgaan; dus een extra bijdrage is zeer welkom.

Boek Snouck Hurgronje
Christiaan Snouck Hurgronje is een van de meest markante personen, die op Groenesteeg zijn begraven. Prof. dr. W. van den Doel heeft een biografie over Snouck Hurgronje geschreven. Het boek is de Leidse boekhandel te verkrijgen. Op 29 april om 20.30 uur zal Van den Doel een lezing geven die plaats vindt vanuit de Universiteitsbibliotheek.
Via een link kan deze lezing worden gevolgd. Als u daarvan gebruik wilt maken, wilt u dan een e-mail sturen naar secretariaatgroenesteeg@gmail.com, dan zullen wij u t.z.t. een link sturen waarmee de lezing gevolgd kan worden.

Vorige Nieuwsbrieven

Nieuwsbrief nummer 82 december 2020
Nieuwsbrief nummer 81 september 2020
Nieuwsbrief nummer 80 mei 2020
Nieuwsbrief nummer 79 december 2019
Nieuwsbrief nummer 78 augustus 2019
Nieuwsbrief nummer 77 april 2019
Nieuwsbrief nummer 76 december 2018
Nieuwsbrief nummer 75 augustus 2018
Nieuwsbrief nummer 74 maart 2018
Nieuwsbrief nummer 73 december 2017
Nieuwsbrief nummer 72 september 2017
Nieuwsbrief nummer 71 april 2017
Nieuwsbrief nummer 70 december 2016
Nieuwsbrief nummer 69 september 2016
Nieuwsbrief nummer 68 april 2016
Nieuwsbrief nummer 67 januari 2016
Nieuwsbrief nummer 66 oktober 2015
Nieuwsbrief nummer 65 augustus 2015
Nieuwsbrief nummer 64 april 2015
Nieuwsbrief nummer 63 december 2014
Nieuwsbrief nummer 62 september 2014
Nieuwsbrief nummer 61 mei 2014
Nieuwsbrief nummer 60 februari 2014
Nieuwsbrief nummer 59 december 2013
Nieuwsbrief nummer 58 september 2013
Nieuwsbrief nummer 57 mei 2013
Nieuwsbrief nummer 56 januari 2013
Nieuwsbrief nummer 55 augustus 2012
Nieuwsbrief nummer 54 april 2012
Nieuwsbrief nummer 53 januari 2012
Nieuwsbrief nummer 52 augustus 2011
Nieuwsbrief nummer 51 april 2011
Nieuwsbrief nummer 50 januari 2011
Nieuwsbrief nummer 49 augustus 2010
Nieuwsbrief nummer 48 april 2010
Nieuwsbrief nummer 47 januari 2010
Nieuwsbrief nummer 46 augustus 2009
Nieuwsbrief nummer 45 maart 2009
Nieuwsbrief nummer 44 januari 2009
Nieuwsbrief nummer 43 oktober 2008
Nieuwsbrief nummer 42 september 2008
Nieuwsbrief nummer 41 mei 2008
Nieuwsbrief nummer 40 februari 2008
Nieuwsbrief nummer 39 september 2007
Nieuwsbrief nummer 38 juni 2007
Nieuwsbrief nummer 37 maart 2007
Nieuwsbrief nummer 36 oktober 2006
Nieuwsbrief nummer 35 augustus 2006

 

Actueel

Klik hier voor het archief van de oudere nieuwsbrieven.