Nieuwsbrief nummer 61 mei 2014
In deze nieuwsbrief treft u weer informatie aan over onze stichting. U leest over de uitreiking van het Cornelis Joppenszbeeldje aan Tineke de Boer, de finale van “Kern met Pit’, de renovatie die dit jaar wordt uitgevoerd, de openstellingen van de aula en de rondleidingen in de komende maanden, en een ‘Weetje’ over Martina Cornelis Lindo.
Als u de begraafplaats met het openbaar vervoer bezoekt, dan dient u buslijn 6 van Arriva te gebruiken en uit te stappen aan de Zijlsingel. Deze bus gaat tussen Leiden CS en Leyhof Leiderdorp v.v.
Voorwoord van de voorzitter
Donderdag 15 mei zal met gouden letters worden geschreven in de annalen van onze historische begraafplaats. Het was de start van de renovatie van de graven en tevens de aanvang van de aanleg van het singelpark waar de gemeente hoog op heeft ingezet. Wethouder Frank De Wit liet in zijn verhaal duidelijk blijken hoe blij de gemeente met onze inbreng is. Wij zijn een serieuze gesprekspartner, een meedenker in de eventuele problemen maar bovenal liet hij blijken trots te zijn wat wij de laatste jaren voor de begraafplaats hebben betekend. En daar zijn wij als bestuur zeer verguld mee. Wij gaan onverdroten met uw steun op het ingeslagen pad door.
Joppenszbeeldje voor Tineke de Boer
Tineke de Boer heeft op 9 februari jl. van wethouder Frank de Wit het Cornelis Joppenszbeeldje gekregen voor haar jarenlange inzet voor onze Stichting. Zij kreeg het beeldje tijdens de door haar in de aula geopende fotogalerij over de ‘herbegrafenis’ van Diederik van Leyden Gael. Tineke is na 25 jaar trouwe dienst, eerst in de werkgroep en daarna in het bestuur van de Stichting tot Instandhouding van de begraafplaats Groenesteeg, onlangs teruggetreden. Tineke toonde zich zeer verguld met dit voor haar volkomen onverwachte maar zeer terechte eerbetoon.
Finale ‘Kern met Pit ’
Zaterdag 29 maart is een aantal vrijwilligers van onze Stichting naar Utrecht vertrokken om aan de verkiezing voor de landelijke trofee van ‘Kern met Pit’ mee te doen. De verkiezing vond plaats in het Auditorium van de Rabobank. Als winnaar van de provincie Zuid Holland presenteerden wij daar het project Begraafplaats als openbaar park.
In een promotiefilmpje hebben we laten zien wat er in 2013 allemaal georganiseerd is voor mensen die de begraafplaats Groenesteeg bezoeken. Nadat alle 12 projecten waren gepresenteerd had de vakjury de moeilijke opdracht een winnaar uit te roepen. Helaas vielen wij niet in de prijzen, maar we zijn wel trots
om winnaar van de provincie Zuid Holland te zijn.
Vrijwilligers Stichting in Utrecht
Openstellingen in de maanden juni tot en met september
Tijdens deze openstellingen tussen 13.30 en 16.00 uur worden in de aula documentaires vertoond, onder andere een film over de ‘herbegrafenis’ van Diederik van Leyden Gael. Verder zijn er de volgende rondleidingen.
Zondag 1 juni om 14.00 uur: Rondleiding ‘Bijzondere personen op Groenesteeg’
Deze rondleiding gaat langs de graven van een aantal bijzondere personen, die op Groenesteeg zijn begraven, zoals de schilders Floris Verster en Jacobus Cornet, de moeder van Vincent van Gogh, de arabist Snouck Hurgronje, de stichtster van de Annakliniek Anna Groll, de verzetsheld Irawan Soejono en de musici Frans Coenen en Leander Schlegel.
Zondag 22 juni: IVN wandeling om 14.00 uur
Onder de deskundige leiding van enkele natuurgidsen van het IVN, afdeling Leiden, wordt een natuurwandeling over de begraafplaats gehouden. Verzamelen om 14.00 uur bij de ingang van de begraafplaats aan het einde van de Groenesteeg.
Zondag 6 juli om 14.00 uur: Rondleiding ‘Leidse fabrikanten op Groenesteeg’
Deze rondleiding gaat langs de graven van een aantal Leidse fabrikanten die op Groenesteeg begraven zijn, zoals de textielfabrikanten Van Heukelom, Krantz, Leembruggen, Le Poole, Scheltema, Zaalberg. Daarnaast de Fremery (de Zoutkeet), Hartevelt (jenever), de Koster (Meelfabriek) en Tieleman & Dros (conserven). Tijdens de rondleiding zal ook hun leven in relatie tot de stad Leiden in verleden en heden worden belicht.
Zondag 3 augustus om 14.00 uur: Rondleiding ‘Leidse hoogleraren op Groenesteeg’
Deze rondleiding gaat langs de graven van een aantal Leidse hoogleraren die op Groenesteeg begraven zijn, zoals de arabisten de Goeje en Snouck Hurgronje, de astronomen Kaiser en van de Sande Bakhuyzen, de historicus Fruin, de archeologen Reuvens en Holwerda, de juristen van Boneval Faure en Greven, de hoogleraren Natuurlijke Historie Temminck, Schlegel en van der Hoeven, de medici Simon Thomas en du Pui, en de neerlandicus de Vries.
Zondag 14 september tussen 10 en 17 uur: Open Monumentendagen
Op zondag 14 september zijn de aula en de begraafplaats de gehele dag geopend in het kader van de Open Monumentendagen 2014. Het thema van de Open Monumentenfdagen is ‘Op Reis’ en ieder uur zijn er rond- leidingen. Een begraafplaats is natuurlijk de laatste ‘reisbestemming’, wat ons vele mogelijkheden geeft om dit thema in te vullen. Natuurlijk wordt verteld over de bijzondere reizen die John Bake (classicus) en Christiaan Snouck Hurgronje (arabist) maakten en over Frederik Kaiser, die als astronoom aan de wieg stond van ‘reizen in de ruimte’.
Renovatie van de begraafplaats
Donderdag 15 mei was de start van de renovatie van de begraafplaats. Wethouder Frank de Wit en ons bestuurslid Anneke Jesse, die vanuit onze Stichting de uitvoering van de renovatie begeleidt, voerden de openingshandeling uit. De renovatie zal tot het einde van 2014 duren. Het uitgangspunt van deze renovatie is om de graven die in verval zijn zoveel mogelijk te herstellen en om groen dat de graven aantast te snoeien of te verwijderen. De groene en monumentale sfeer van de begraafplaats zullen daarbij behouden blijven. Er worden geen zerken vervangen of nieuwe elementen aangebracht. Wel worden de hekjes opnieuw geschilderd en worden paaltjes bijgeplaatst waar deze zijn verdwenen. Ook zal in het najaar nieuw groen worden geplant. Tijdens de uitvoering blijft de begraafplaats openbaar toegankelijk. Architectenbureau Braaksma en Roos, die ook de renovatie van twintig jaar geleden heeft begeleid, heeft voor elk van de 1138 graven een herstelplan opgesteld. Per graf weten we nu wat er moet gebeuren, waarbij aan de meeste graven niets hoeft te worden gedaan. Een aantal zerken en stèles hebben wel aandacht nodig. Daarbij wordt bijvoorbeeld een zerk gelicht, een betonplaat aangebracht, waarop de zerk wordt teruggelegd. Hiermee wordt inzakken, wat bij het graf op bijgaande foto is gebeurd, voorkomen. De renovatie wordt uitgevoerd door steenhouwerij Maarssen uit Utrecht. Deze steenhouwerij heeft veel ervaring met dit soort projecten.
Frank de Wit en Anneke Jesse Ingezakte zerk
WEETJE: Martina Cornelia Lindo (zandgraf 231, vak F)
In het boek ‘Leidse Glorie’van Lodewijk Kallenberg staan op pagina 31 onderstaande twee foto’s van het graf van Martina Cornelia Lindo. Wie was deze vrouw, waarom heeft haar graf zo’n uitzonderlijk monument
en welk gezin omringde haar?
Graf 231 omstreeks 1900 Graf 231 op dit moment
Martina Cornelia Lindo werd te Arnhem geboren in 1851. Over haar jongste jeugd is weinig bekend. In 1877 huwde zij met Lindor Serrurier. Serrurier, geboren op 21 december 1846 in Dordrecht, ging in Leiden Japans studeren bij J.J. Hoffmann (ook begraven op Groenesteeg). Hij was van 1877 tot 1880 conservator Japan en van 1880 tot 1896 directeur van het `s Rijks Ethnographisch Museum in Leiden, wat nu het Rijksmuseum Volkenkunde is. Daarnaast was hij lector in de algemene volkenkunde en de Japanse taal- en letterkunde aan de Rijksuniversiteit Leiden. Onder zijn directeurschap werd de verzameling van het museum verdrievoudigd. Martina en Lindor kregen een zoon Iwan en een dochter Lucy. Martina stierf al op 10 januari 1880, nog maar
28 jaar oud en werd begraven op de begraafplaats Groenesteeg. Als eerbetoon aan zijn vrouw liet Lindor
Serrurier een prachtig grafmonument plaatsen.
Op 20 januari 1880, 10 dagen na het overlijden van haar moeder, werd de voornaam van de nog geen jaar oude dochter Lucy gewijzigd in Cornelia bij vonnis van de arrondissementsrechtbank te ’s Gravenhage op verzoek van de vader ter herinnering aan zijn overleden vrouw. Zowel het grafmonument als deze naamswijziging laten de grote liefde zien die Lindor voor zijn vrouw koesterde.
In 1896 vertrok Lindor Serrurier naar Batavia, waar hij les gaf aan het gymnasium, secretaris was van het Bataafs Genootschap en conservator van het Ethnographisch Museum. Op 7 juli 1901 overleed hij in Batavia, waar hij waarschijnlijk ook begraven is.
Cornelia Serrurier, geboren als Lucy op 21 december 1879, studeerde Frans en was vervolgens werkzaam als privaatdocente in de moderne
Franse literatuur aan de Rijksuniversiteit Leiden.
Cornelia Serrurier was later onder meer bestuurslid van de Stichting Fonds Catharine van Tussenbroek. Dit fonds stelt nog steeds gelden beschikbaar voor Nederlandse vrouwen die na voltooiing van de studie wetenschappelijk onderzoek in binnen- of buitenland willen verrichten. Cornelia werd 82 jaar oud en overleed in 1962 in Nijmegen.
Zoon Iwan, geboren in Leiden op 21 september 1878, werd elektrotechnisch ingenieur en verhuisde met zijn vrouw naar Pasadena, Californië. In 1917 vond Iwan de Moviola uit. Een apparaat dat in 1924 in productie werd genomen. Het is een apparaat waarmee een film bekeken kan worden tijdens het bewerken. Alle grote filmstudio’s zoals Universal Studios, Warner Brothers, Charles Chaplin Studios, Buster Keaton Productions,
De Moviola
Mary Pickford, Mack Sennett, en MGM omarmden de Moviola. De eerste machines werden met de hand aangedreven. Iwan ontwierp al gauw een mechanische Moviola, aangedreven door een naaimachinemotor. Iwan overleed in
1953, Zijn zoon Mark volgde hem op als directeur en het bedrijf
bestaat nog steeds in Hollywood.
Mededelingen van de secretaris
Emailadressen
De nieuwsbrief wordt per email verstuurd naar de donateurs met een ons bekend emailadres. Via de email
kunnen wij u ook eenvoudig tussentijds informeren over bepaalde zaken. Inmiddels hebben we van ruim 50% van de donateurs een emailadres, maar we streven naar een veel hoger percentage. Wij stellen het daarom zeer op prijs als u, indien u dat nog niet heeft gedaan (u heeft dan deze nieuwsbrief per post ontvangen), uw emailadres doorgeeft aan secretariaatgroenesteeg@gmail.com. Bij voorbaat dank voor uw medewerking.
Werkgroep “Ontginning Groenesteeg”
Bij het samenstellen van het jubileumboek ‘Leidse Glorie’ heeft de secretaris veel materiaal ontdekt over de
begraafplaats Groenesteeg dat nog verder moet worden ‘ontgonnen’. Ook is er ongetwijfeld nog veel nieuw materiaal te ontdekken over interessante personen, die op Groenesteeg begraven zijn. Om dit verder te ontdekken, zodat het op onze website kan worden gezet en gebruikt kan worden voor de rondleidingen, hebben wij behoefte aan vrijwilligers om ons hierbij te helpen. Belangstellenden worden verzocht contact op te nemen met de secretaris, per email (secretariaatgroenesteeg@gmail.com) of per telefoon (071-5891226). Ook als u dit nog niet definitief wilt toezeggen maar het eerst een tijdje wilt proberen, dan vernemen wij dat graag.
Vorige Nieuwsbrieven
Nieuwsbrief nummer 60 februari 2014
Nieuwsbrief nummer 59 december 2013
Nieuwsbrief nummer 58 september 2013
Nieuwsbrief nummer 57 mei 2013
Nieuwsbrief nummer 56 januari 2013
Nieuwsbrief nummer 55 augustus 2012
Nieuwsbrief nummer 54 april 2012
Nieuwsbrief nummer 53 januari 2012
Nieuwsbrief nummer 52 augustus 2011
Nieuwsbrief nummer 51 april 2011
Nieuwsbrief nummer 50 januari 2011
Nieuwsbrief nummer 49 augustus 2010
Nieuwsbrief nummer 48 april 2010
Nieuwsbrief nummer 47 januari 2010
Nieuwsbrief nummer 46 augustus 2009
Nieuwsbrief nummer 45 maart 2009
Nieuwsbrief nummer 44 januari 2009
Nieuwsbrief nummer 43 oktober 2008
Nieuwsbrief nummer 42 september 2008
Nieuwsbrief nummer 41 mei 2008
Nieuwsbrief nummer 40 februari 2008
Nieuwsbrief nummer 39 september 2007
Nieuwsbrief nummer 38 juni 2007
Nieuwsbrief nummer 37 maart 2007
Nieuwsbrief nummer 36 oktober 2006
Nieuwsbrief nummer 35 augustus 2006